Έμβλημα Κυπριακής Δημοκρατίας
Γραφείου Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων


Ιστορικό



    Η σύσταση και λειτουργία του Γραφείου Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων έγινε μέσα στα πλαίσια της εναρμόνισης της Κυπριακής Νομοθεσίας με το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων.

    Στις 8 Μαρτίου 2001 ψηφίστηκε «ο περί Ελέγχου των Δημοσίων Ενισχύσεων Νόμος» (Ν.30(Ι) του 2001) ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 30 Απριλίου 2001 ύστερα από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αριθμό 53.538 και ημερομηνία 11 Απριλίου 2001. Ο Νόμος αυτός ενσωμάτωσε στην έννομη τάξη της Κυπριακής Δημοκρατίας διατάξεις κοινοτικού δικαίου που ισχύουν άμεσα (αυτόματα) στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για τον έλεγχο της εφαρμογής των οποίων δεν είναι αρμόδια τα κράτη μέλη αλλά η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

    Πρώτος Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων διορίστηκε, με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με ημερομηνία 1.6.2001, ύστερα από διαβούλευση με την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, ο κ. Χρίστος Ανδρέου. Αμέσως μετά το διορισμό του ξεκίνησε η στελέχωση του Γραφείου είτε με άτομα που αποσπάστηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών είτε που προσελήφθησαν με συμβόλαια καθορισμένης διάρκειας.
    Πρωταρχικός στόχος του νέου τότε Γραφείου ήταν, στα πλαίσια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, το κλείσιμο του κεφαλαίου του Ανταγωνισμού κατά το μέρος του που αφορούσε τις κρατικές ενισχύσεις, το οποίο εκτός από τη νομοθετική εναρμόνιση προνοούσε και την αποτελεσματική εφαρμογή του στην εσωτερική έννομη τάξη. Για το σκοπό αυτό όλες οι Αρμόδιες Αρχές στη Δημοκρατία κλήθηκαν να κοινοποιήσουν προς αξιολόγηση με το κοινοτικό δίκαιο για τις κρατικές ενισχύσεις όλα τα τότε υφιστάμενα σχέδιά τους τα οποία αφορούσαν τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων.
    Τον Ιούνιο του 2002, μόλις ένα χρόνο μετά που τέθηκε σε λειτουργία το Γραφείο, αφού ικανοποιήθηκαν όλες οι προϋποθέσεις που είχε θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ύπαρξη αναγκαίου νομοθετικού πλαισίου, διοικητική ικανότητα και αξιόπιστο μητρώο για την εφαρμογή του κεκτημένου για τις κρατικές ενισχύσεις) «έκλεισε» το κεφάλαιο για τον Ανταγωνισμό.
    Μέχρι τις 30 Μαρτίου 2003, επιτεύχθηκε, όπως προνοούσε ο Νόμος, ο στόχος της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης όλων των υφιστάμενων τότε προγραμμάτων ενισχύσεων/ ατομικών ενισχύσεων.
    Στις 29 Απριλίου 2004 ψηφίστηκε ο νέος Νόμος για τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων. Με την ψήφιση της νέας νομοθεσίας ο Έφορος Δημοσίων Ενισχύσεων μετονομάστηκε σε «Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων».

    Βάσει της νέας αυτής νομοθεσίας ο ρόλος και οι αρμοδιότητες του Εφόρου είχαν διαφοροποιηθεί ώστε να εκδίδει νομικά δεσμευτικές αποφάσεις για τα μέτρα κρατικών ενισχύσεων που απαλλάσσονται από την υποχρέωση προηγούμενης κοινοποίησης και έγκρισής τους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να γνωμοδοτεί γι’ αυτά που δεν απαλλάσσονται από την εν λόγω υποχρέωση.
    Με τροποποίηση των περί Ελέγχου των Κρατικών Ενισχύσεων Νόμων το 2005, στις αρμοδιότητες του Εφόρου περιήλθε η αξιολόγηση και ο έλεγχος των μέτρων κρατικών ενισχύσεων στο τομέα της Γεωργίας, που μέχρι τότε αποτελούσε αρμοδιότητα του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος.
    Με βάση τους περί Ελέγχου των Κρατικών Ενισχύσεων Νόμους, όπως αυτοί έχουν τροποποιηθεί το 2007 και το 2009, οι αρμοδιότητες του Εφόρου συνοψίζονται στα εξής:
    • Αξιολογεί και εκδίδει δεσμευτικές αποφάσεις για τη συμβατότητα με τους κοινοτικούς κανόνες των κρατικών ενισχύσεων για τις κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται στη Δημοκρατία, οι οποίες, σύμφωνα με Κανονισμούς ή Αποφάσεις που εκδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαλλάσσονται από τη διαδικασία κοινοποίησής τους προς έγκριση από αυτήν.
    • Γνωμοδοτεί για τη συμβατότητα με τους κοινοτικούς κανόνες των κρατικών ενισχύσεων επί όλων των προσχεδίων κρατικών ενισχύσεων που δεν εμπίπτουν στην πιο πάνω κατηγορία.
    • Διασφαλίζει, με βάση τις πρόνοιες και τις διαδικασίες που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΚ) 659/1999 (για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του Άρθρου 93 της Συνθήκης ΕΚ (τώρα, κατόπιν τροποποίησης, άρθρο 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης), την αποτελεσματική εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου για τις κρατικές ενισχύσεις στη Δημοκρατία.
    • Ελέγχει την υλοποίηση και το τελικό αποτέλεσμα των παραχωρούμενων κρατικών ενισχύσεων στη Δημοκρατία. Προς το σκοπό αυτό εξασφαλίζει από τις Αρμόδιες Αρχές εκθέσεις που περιλαμβάνουν στατιστικά στοιχεία για τις παραχωρούμενες κρατικές ενισχύσεις.
    • Του παρέχεται, με βάση τους πιο πάνω Νόμους, η εξουσία, σε περίπτωση που μέτρο κρατικής ενίσχυσης έχει τεθεί σε ισχύ στη Δημοκρατία χωρίς την έγκρισή του ή χωρίς να έχει κοινοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για έγκριση, με Απόφασή του, να διατάξει την αναστολή εφαρμογής του μέτρου, την άρση της παρανομίας και την επιστροφή οποιουδήποτε ποσού έχει ληφθεί κατά παράβαση του Νόμου. Έχει επίσης τον εποπτικό έλεγχο για την αποτελεσματική εφαρμογή σε περίπτωση απόφασης της Επιτροπής με την οποία διατάσσεται η Δημοκρατία να ανακτήσει παράνομες κρατικές ενισχύσεις.
    • Υποβάλλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή οποιαδήποτε στοιχεία ζητούνται από αυτήν σε σχέση με κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται στη Δημοκρατία.
    • Συγκεντρώνει, επεξεργάζεται, και παρακολουθεί όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με κρατικές ενισχύσεις.
    • Εκπαιδεύει και ενημερώνει όλες τις Αρμόδιες Αρχές και τους εμπλεκόμενους φορείς για θέματα κρατικών ενισχύσεων.
    • Ετοιμάζει και υποβάλλει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Ετήσια Έκθεση για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του με παρατηρήσεις και εισηγήσεις, η οποία συμπεριλαμβάνει στατιστική ανάλυση για την παραχώρηση κρατικών ενισχύσεων.
    • Αντιπροσωπεύει τη Δημοκρατία στη Συμβουλευτική Επιτροπή για τις κρατικές ενισχύσεις και σε οποιαδήποτε άλλη επιτροπή, σώμα, ομάδα εργασίας, συνέδριο που αφορά σε θέματα παροχής κρατικών ενισχύσεων και που λαμβάνει χώρα είτε στη Δημοκρατία είτε στο εξωτερικό.

    Ο Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων ασκεί τα καθήκοντά του ως ανεξάρτητος αξιωματούχος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο διορισμός του γίνεται από το Υπουργικό Συμβούλιο, αφού διαβουλευθεί με την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, και η θητεία του είναι εξαετής.

    Την 26η Ιουνίου 2013 ως Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων διορίστηκε ο κ. Ονούφριος Κουλλά. Την 28η Φεβρουαρίου 2014 ο κ. Ονούφριος Κουλλά υπέβαλε την παραίτησή του.

    Το Υπουργικό Συμβούλιο, στη συνεδρία του ημερ. 3 Μαρτίου 2015, διόρισε τον κ. Θεοφάνους ως Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων, για περίοδο έξι ετών, από τις 16.3.2015 έως τις 15.3.2021.

    Το Υπουργικό Συμβούλιο, στη συνεδρία του ημερ. 23 Μαρτίου 2021, διόρισε την κα. Στέλλα Μιχαηλίδου ως Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων, για περίοδο έξι ετών, από τις 24.3.2021 έως τις 23.3.2027.

Αποτελέσματα γραπτής εξέτασης ημερομηνίας 17.2.2024

Διαβούλευση για τη διαμόρφωση των νέων κανόνων για τις Κρατικές Ενισχύσεις.

Κεντρικό Σύστημα Μητρώων Κρατικών Ενισχύσεων και Ενισχύσεων Ήσσονος Σημασίας